Ancak bu konudaki belirsizlikleri ortadan kaldıracak net açıklama, çalışma hayatı uzmanı ve Habertürk yazarı Ahmet Kıvanç’tan geldi. Kıvanç, “Yıllık izin hakkından vazgeçilemez. Ne işveren izin parası teklif edebilir, ne işçi bunu talep edebilir” diyerek tartışmalara son noktayı koydu.
"İzne Çıkmadan Para Almak Yasal Değil"
İş Kanunu’na göre her çalışanın yıllık ücretli izin hakkı, dinlenme ve sağlıklı çalışma hayatının bir parçası olarak güvence altına alınmış durumda. Ahmet Kıvanç, “İşçilerin istirahat hakkı uzun mücadeleler sonucunda kazanılmıştır. Bu hak, hem ulusal mevzuat hem de uluslararası sözleşmelerle korunur. İş Kanunu’nun 53. maddesi, yıllık izin hakkının paraya çevrilmesini yasaklamıştır. Bu yasak, hem işvereni hem işçiyi bağlar” ifadelerini kullandı.
Kullanılmayan İzin Günleri Ne Olacak?
Peki, işçi yıllık iznini hiç kullanmazsa bu hak ne olur? Kıvanç bu konuda da net konuştu:
“İşçinin yıllar boyunca kullanmadığı izin günleri, işten ayrıldığı tarihte toplu olarak ücrete dönüşür. İş akdinin nasıl sona erdiği fark etmez. İster kendi çıksın, ister işten çıkarılsın ya da disiplin suçu işlesin... Kullanılmamış yıllık izinlerinin karşılığı son maaşı baz alınarak hesaplanır ve çalışana ödenir.”
İzin Hakkı Tatil Değil, Dinlenme Hakkıdır
Yıllık izin sadece tatil değil, aynı zamanda işçinin bedensel ve ruhsal sağlığını koruması için tanınmış anayasal bir haktır. Kıvanç, yıllık izin hakkının "nakde çevrilebilir bir lüks" olarak görülmesinin yanlış olduğunu vurguluyor:
“İşçinin sağlığı, üretim kalitesi ve iş gücü verimliliği açısından yıllık izni kullanması teşvik edilmelidir. Bu hakkın kullanılmaması hem bireysel hem toplumsal açıdan olumsuz sonuçlar doğurur.”
İzin Hakkından Feragat Mümkün Değil
Bazı işçiler, geçim sıkıntısından dolayı “Bu yıl izne çıkmayayım, ücretini alınca rahatlarım” gibi düşüncelere kapılsa da bu talep hukuken geçersiz. İşverenin böyle bir ödemeyi kabul etmesi de yasa dışı sayılıyor.
Sonuç: Yıllık İzin Hakkı Ertelenebilir Ama Vazgeçilemez
? Özetle:
-İşçi çalışırken, “Yıllık izin kullanmayayım, parasını alayım” diyemez.
-İşveren de işçiye, “İzne çıkma, ücretini verelim” teklifi sunamaz.
-Ancak kullanılmamış izin günleri, iş akdi sona erdiğinde son maaş üzerinden hesaplanarak ödenir.
-Yıllık izin, işçinin vazgeçilmez bir dinlenme hakkıdır.
? Tatil planı yaparken değil, işten ayrılırken cüzdana girer!
? Yıllık izniniz varsa kullanın, çünkü hak değilseniz bile paranız sadece işten ayrıldığınızda ödenir