Kahramanmaraş'ın en etkin haber sitesi köşe yazarı Mustafa Karaaslan bugünkü yazısında ''Adalet Bakanı Yılmaz Tunç ve Kamuoyuna arz olunur'' diye yazdı.
Bizim kuşaklar bilir...
1970 yılından önce Kahramanmaraş'ta 4 katlı binalardan daha yüksek yapılaşma yoktu...
İlk yüksek katlı bina (1971-1972) yıllarında Milcan Apartmanı yapıldı...
O'nu Enurya Apartmanı, sonra Barış Apartmanı takip etti...
Trabzon caddesi bir anda, yüksek katlı binaların oluşturduğu cadde oldu...
Derken ilk imar planı, 1981 yılında iller bankası tarafından yaptırıldı...
Tarım arazileri bir bir imara açılarak, yüksek katlı binaların yapılmasının önü açıldı...
O yıllarda hiç kimse, ne deprem fayını bilirdi, ne deprem şartnamesini, ne de zeminin alüvyon oluşunu...
Kahramanmaraş o dönemde, 2'inci deprem bölgesinde yer almaktaydı...
Ve 1975 deprem şartnamesi geçerliydi...
Mimar ve Mühendisler masada T cetveli ile projeleri çizer, ozalitini çektirerek çoğaltırlardı...
Çünkü bilgisayar yoktu...
1998 yılı Ceyhan depreminden sonra Kahramanmaraş 2'inci deprem bölgesinden 1'inci deprem bölgesine alındı...
Deprem şartnamesi bu tarihten itibaren 1975-1999-2007-2018 bir biri ardına değişmeye başlarken...
Kahramanmaraş'ta ise 1999 şartnamesine 2000 yılı ortalarında uygulanmaya başlandı...
Ancak 2000 yılından önce, 1975 deprem şartnamesine göre yapılmış binalarla ilgili, hiç bir kurum veya yetkili çıkıp kamuoyuna ne bir uyarıda bulundu, ne de önlem alma yoluna gitti...
Bir nevi beton tabutlar içerisinde insanların deprem olana kadar yaşamasına göz yumuldu...
★
1981 yılı imar planından sonra, 2014 yılında Büyükşehir olmadan bir kez daha bu şehrin imar planı yapıldı. Dönemin Belediye başkanı tarafından yangından mal kaçırır gibi hem de ıslak imzasız uygulamaya sokuldu. Bu imar planında bırakın yüksek katlı bina yapılmasını Kayseri yolu güneyi (tarım arazileri) MAX SINIRSIZ YÜKSEKLİKTE YAPILAŞMAYA AÇILDIĞI duyuruldu...
★
O yıllarda yazdığım İMAR SKANDALI 1'den 9'a kadar yazı dizisini herkes hatırlar...
★
Şimdi sizlere çok iddialı bir cümle kurmak istiyorum...
Hem 1981 yılındaki, hem de 2014 yılındaki imar planları yapılırken İMAR PLANINA ESAS OLMAK ÜZERE MİKRO BÖLGELEME ZEMİN ETÜT İNCELEMESİ YAPILMADI...
Yapılmadı diyorum...
Çünkü...
Eğer yapılmış olsaydı, özellikle stadyum çevresi, Kıbrıs meydanı ve Hayrullah Mahallesindeki yapılarda yaşayan insanlar binalardan çıkartılır, bu kadar can ve mal kaybı olmazdı...
★
Neden bu kadar iddialı konuşuyorsun derseniz?
İzah edeyim;
Depremden sonra Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Kahramanmaraş ili Merkez ilçelerinde, İmar planına esas olmak üzere zemin etüt raporu hazırlaması için bir özel firmayla (Yükselen) anlaşıyor...
Bu firma, Merkez ilçelerde 7853,55 Hektar alanı inceliyor...
Ve bin 121 sayfa, rapor hazırlıyor...
Bu rapor; Çevre ve Şehircilik Bakanlığına bağlı, Mekânsal planlama Genel Müdürlüğü tarafından 24.05.2023 tarihinde onaylıyor...
★
Şimdi sıkı durun...
Onaylanan raporun bin 95 ve bin 96'ıncı sayfasında, aynen şöyle yazıyor:
XIV. 5. Uygun olmayan Alan 1.1 (UOA-1.1): Diri fay Yüzey faylanması Tehlike bölgesi (Faya Tampon Bölgesi)
"...Bu alanlarda kesinlikle yapılaşmaya gidilmemelidir."
(Hayrullah Mah. Stadyum çevresi, Kıbrıs Meydanı 74 hektarlık bir alan)
★
XIV.6. Uygun olmayan Alan 1.2 (UOA-1.2): Yanal Yayılma Riskli Alanlar (Diri Fayların Tetiklediği ikincil (Tali) Fay Yüzey deformasyonları bulunan alanlar...
"Bu alanlar; 06.02.2023 tarihinde meydana gelen Kahramanmaraş depreminde en çok yıkımın ve hasarların olduğu alanlardır. Kahramanmaraş fay zonu (KFZ)'na ait diri fayların etkisi altında olan bu alanlar, aynı zamanda 3 akarsuyun birleştiği alanlarda kalmaktadır. Akarsuyu malzemenin biriktiği, fayların örtülü olduğu ve depremsellik açısından oldukça yoğun olan bu alanlar aynı zamanda zemin büyütmesinde en çok görüleceği alanlardır. Kıbrıs Meydanı civarında çok fazla yıkım ve hasara neden olan Holosen? aktivesine sahip fayların bu alanlarda birleştiği, daha geniş alanları etkilediği, UOA-1.1'e ait tampon bölge alanının tam ortasından geçtiği ve zeminin gevşek yapılı kil-kum-çakıl birimlerinden oluştuğu, bu birimlere zemin büyütmesi değerinin çok yüksek olduğu, dolayısıyla meydan gelen/gelecek depremlerin yıkıcı etkisini artıracağından UOA-1.2 olarak değerlendirilmiş ve yerleşime kapatılmıştır..."
★
Durun daha bitmedi...
Yükselen firmasının hazırladığı raporda, her ne kadar; "Bu alanlarda kesinlikle yapılaşmaya gidilmemeli" denmişse de, bu sefer Büyükşehir Belediyesi 4 ayrı üniversiteden 4 ayrı kişilerden oluşmuş heyetten, yeni bir rapor hazırlamasının istenmesi üzerine; Doç. Dr. Eyüphan Avcı, Doç. Dr. K. Bekir Atacan, Öğr. üyesi Mehmet Can Balcı ve Dr. Öğr. Üyesi Suna Altuntaş'ın hazırladığı raporun, sonuçlar ve öneriler kısmında açıkça şöyle yazılmıştır:
"...Zemin sınıfı ZF olarak alınmalı... "1 ve 2 katlı yapıların yapılması durumunda yapıların zemininde meydana gelebilecek şişme ve büzülme etkisinden dolayı zarar görmemeleri için bu yapılarda BODRUMLU VE KAZIK TEMELLİ olarak tasarlanmalıdır. Ayrıca 1 ve 2 katlı yapılarda kazıklı temele ek olarak yapı yükünün (temel üstü dolgu yapılması vb.) artırılmasına yönelik ek önlemler alınmalıdır..."
Bu rapor; "Kahramanmaraş ili Onikişubat ilçesi Hayrullah Mahallesi 10,5 Hektarlık alana yönelik verilerin analizi ve Jeolojik tehlike ve riskleri bertaraf etmeye yönelik değerlendirme raporu" olup bu doğrultuda hazırlanmıştır.
Yani deniliyor ki;
Daha önce Hayrullah Mahallesinde imara açılan bölgeler tamamen yanlış açılmıştır. Bu bölgelerde yapılaşma kesinlikle yapılmamalıydı ve 1 ve 2 katlı yapı yapılabilmesi için ise bodrumlu-kazık temelli olmalıydı. Ayrıca temel üstüne ek olarak dolgu yapılmalıydı...
E şimdi bu bölgelerde, yüksek katlı bina yapılmasına nasıl müsaade edildi? Bu yitip giden canların vebali, hangi yetkilinin boynuna olacak? Şimdi söylesin bana;
Bu bilgiler doğrultusunda, imar planına esas Mikro bölgeleme Zemin Etüt raporunun 1981 ve 2014 yıllarında yaptırılmadığı ortaya çıkmıyor mu? Yapılmış olsaydı yüksek katlı bina yapılmasına izin verilmezdi...
Cevap verin cevap;
Şimdi, Hayrullah Mahallesi, stadyum çevresi ve Kıbrıs Meydanı civarında yüksek katlı bina yapan Müteahhit, Fenni Mesul, yapı sahibinin ne gibi kusuru olabilir?
Bence de olmamalı...
E aylardır bir elin parmak sayısı kadar insanlar niye tutuklu?
Kusur kimde sen cevap ver derseniz?
Cevap veriyorum:
- İmar Planlarına esas olmak üzere Mikro bölgeleme Zemin Etüt raporunu yaptırmayanlarda...
- Yükselen firmasının hazırladığı rapor neticesinde; Yapılaşma, kesinlikle yapılmayacak bölgelerin yüksek katlı yapılaşmaya açanlarda...
- Belediyelerde ve ilgili Bakanlıklarda...
Daha ne yazayım ki:
Adalet Bakanı Yılmaz Tunç ve Kamuoyuna arz olunur.
★
DİPNOT: 1 ve 2 katlı bina yapımına izin verildiğinde Bodrumlu-Temel kazıklı ve Temel üstü dolgu yapılmasının yapım maliyeti ne olur acaba?
Zemin sınıfı ZF (Balçık, bataklık) olan bir yerin veya bölgenin Teorikte mümkün olan fore kazık sistemi, bölgenin su seviyesinin yüksek olması ve kumlu olmasından dolayı mümkün değildir. Göz göre göre bu bölgeleri imara açanlar hesap vermelidir.
