Türkiye'de akrep sokmalarına sıklıkla rastlanılmaktadır. Akrep sokmasında belirtiler nelerdir? Akrep sokmasında yapılması gerekenler ve akrep sokmasında tedavi ile ilgili merak edilen her şey haberimizde…
Dünya üzerinde 1.750 adet akrep türü bulunmaktadır. Bu türlerden 50 tanesi zehirlidir ve sadece 20-25 tanesi insanlara zehir bulaştırarak ölüm tehlikesi yaşatırlar. Türkiye’de sadece 11 tür yaşam alanı bulmaktadır. Bu türlerden sadece ikisi sokmaları durumunda ciddi rahatsızlanmalara ve hayatı tehdit eden durumlara sebebiyet verebilmektedir. Bu akreplerin en önde gelen türleri kara akrep olarak bilinen “Androctonus crassicauda” ve sarı akrep olarak bilinen “Leiurus quinquestriatus” dur.
AKREP ÖLDÜRÜR MÜ?
Akrep sokmasında gerekli tedbirler kısa sürede alınmazsa kişi hayatını kaybedebilir. Özellikle bebekler, çocuklar, yaşlılar, kalp ve akciğer rahatsızlığı olanlar akrep sokmasında en fazla etkilenen gruplardır. Ölümler genelde 6 yaş altında görülmektedir.
AKREP SOKMASININ BELİRTİLERİ
– Şiddetli ağrı,
– Yanma,
– Acı duyulan yerde uyuşma, karıncalanma ve şişme,
– Kas seğirmesi,
– Olağandışı baş, boyun ve göz hareketleri,
– Ağızda köpüklenme,
– Çift görme,
– Nöbet,
– Terleme,
– Kusma,
– Yüksek veya düşük kan basıncı (her ikisi de olabilir),
– Taşikardi ya da düzensiz kalp atışı,
– Huzursuzluk, sinirlilik, çocuklarda ağlama,
– Nefes darlığı,
– İstemsiz idrar atımı,
– Koma.
AKREP SOKMASINDA YAPILMASI GEREKENLER
Akrep sokmalarında zaman kaybetmeden tıbbi destek almak üzere ambulans çağrılmalı ve hastaneye gidilmelidir.
Akrebin soktuğu fark edildiğinde yapılması gereken ilk müdahale, sokulan yerin sabunla ve suyla yıkanması olmalıdır. Daha sonra yaranın üzerine buz konulmalıdır.
Yapılmaması gerekenler:
– Yarayı kesmek, kanatmak,
– Isırılan bölgeyle oynamak (yara hareketsiz bırakılmalıdır),
– Yaraya amonyak sürmek,
– Turnike yapmak.
Isırılan bölgeyi kalp seviyesinin altında tutarsanız zehrin vücuda yayılma hızı yavaşlar. Akrep, kolunuzu veya elinizi ısırdıysa yaralı bölgeyi kalbinizin altında bir seviyede tutun ve hareket ettirmeyin.
Akrep sokması durumunda istemsiz kas hareketleri olabilir. Bu yüzden bir yakınınızdan sizi hastaneye götürmesi için yardım istemelisiniz. Hastaneye araba ile gidilmesi durumunda akrep tarafından sokulan kişi arabayı kesinlikle kullanmamalıdır.
Akrep sokmasında ağrı şiddetli olur. Gerekli tıbbi müdahale yapılana kadar ağrıyı dindirmek için reçetesiz satılan ağrı kesici ilaçlardan kullanılabilir. Asetaminofen ve ibuprofen içeren ilaçlarla Aspirin alınması uygundur. İçeriğinde opiat bulunan ağrı kesicilerin kullanılmaması gereklidir.
AKREP SOKMASI TEDAVİSİ
Bazı akrep sokması durumlarında belirtiler şiddetli olsa da yapılan ilk müdahaleler ve kullanılan ilaçlar yeterli olabilmektedir. Ciddi vakalarda akrep serumları uygulanabilir. Fakat bu serumların yan etkileri ağırdır (aniden başlayan ve hayat kaybına bile sebebiyet veren alerjik reaksiyon olan anafilaksi ve serum hastalığı gibi). Bu yüzden kişi gerçekten ciddi tehlike ile karşı karşıya ise ve alerjik rahatsızlıkları yoksa, akrep serumlarının uygulanması tercih edilir. Akrep serumları, daha önce akrep sokması yaşamış ve serum almış kişiye verilmez. Ayrıca son 5 yıl içinde tetanoz aşısı olmayanların da mutlaka aşıyı yaptırmaları önerilmektedir.
