Toplamda 4,5 milyon Emeklilikte Yaşa Takılan (EYT) kişi var. Sayıları milyonları bulan EYT’liler için artık son ayın içerisine girildi. Hükümet kanadında çalışmalar neredeyse tamamlanmak üzere. Konuya ilişkin geçtiğimiz gün Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin’in yaptığı açıklamasında EYT düzenlemesinin yakın bir zamanda Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a sunulacağı ifade edilmişti. Erdoğan ise EYT ile ilgili çalışmalar için, “Önümüzdeki ay ve yeni yıl bunların arka arkaya açıklandığı aylar olacak" demişti. EYT yasasının yeni yıldan sonra ise yürürlüğe girmesi bekleniyor.
EYT YASASI İÇİN TEK FORMÜL, SON VİRAJ!
Hemen hemen her yıl 500 bin kişi normal yaş ve prim süresini tamamlayarak emekli olurken, prim gün sayısı dolmuş ancak yaş bekleyen 4,5 milyon kişi ise EYT yasasının çıkması artık gün sayıyor. İlk etapta 1,5 milyon kişinin yasa sonrası emekli olması beklenirken, hükümetin masasındaki tek formülün ise ne olduğu halâ netlik kazanmış değil. Ankara kulislerinde konuşulanlara göre, mağduriyet yaratan 4447 sayılı kanunun ve 4759 sayılı kanunun ilgili maddelerinin yürürlükten kaldırılacağına yönelik bir çalışmanın daha ön planda olduğu belirtiliyor.
YOL HARİTASI BELLİ OLDU
Emeklilikte Yaşa Takılanlar için hükümetin ve EYT’lilerin izlediği rota da belli oldu. Yasa için hükümet kanadında 6 adımlı çalışmanın sonuna gelirken, EYT’lilerin de dikkat etmesi gereken önemli konu başlıkları belli oldu.
Hükümetin yol haritasındaki başlıklar
Kapsam
Şartlar
Maliyet
Tasarı
Yasa
Uygulama
EYT’linin yol haritası
Tarih
Prim
Yıl
Başvuru
Tazminat
Maaş
8 Eylül 1999 tarihi dahil bu tarihe kadar ilk defa sigortalı olarak çalışması başlayan ve Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), Bağ-Kur, Emekli Sandığı’na tabi olan herkesin EYT’li olduğu netleşti. Bunun yanında bazı vatandaşların borçlanma hakkıyla, bazılarının dava yolu ile EYT’li olması bekleniyor. Stajyer ve çıraklık dönemi ise Sosyal Güvenlik ve Çalışma Bakanı Vedat Bilgin’in de açıkladığı üzere EYT kapsamına dahil edilmeyecek. Ancak EYT kapsamının 1999 yılının sonuna kadar yani 31 Aralık 1999 tarihine kadar uzatılması yönünde bir talep var. Bu talep gerçekleşirse EYT’de kapsamın genişlemesi durumu söz konusu.
PRİMİ EKSİK OLANLAR NE YAPACAK?
EYT kapsamına girenlerin prim eksiği varsa bunu birkaç yolda tamamlama imkanı bulunuyor. Erkekler için askerlik, kadınlar için doğum borçlanması primlerin tamamlanması için iki seçenek olarak öne çıkıyor.
8 EYLÜL 2024 KRİTİK TARİH
Primini doldurup sigortalılık süresini tamamlamayanların bu süreyi beklemesi gerekecek. Düzenleme 8 Eylül 1999 öncesini kapsadığı için 8 Eylül 2024’e kadar tüm EYT’lilerin sigortalılık süresi tamamlanmış olacak.
EYT’Lİ OLANLAR EMEKLİ OLMAK ZORUNDA MI?
İş Kanunu’na göre, emeklilik nedeniyle iş sözleşmesini sonlandırma hakkı çalışana ait. İşveren, bir çalışanı zorla emekli edemiyor.
İŞVERENDEN BAKANLIĞA RAPOR
Finansmana erişimin kısıtlı, nakit akışlarının sıkışık olduğu bu dönemde yüklü bir tazminatla karşı karşıya kalacak olan işverenler, ödeme kolaylığı bekliyor. Düzenlemenin maddi yükü yanında işverenin en çok tedirgin olduğu konu ise istihdam kaybı. EYT kapsamına giren çalışanlara haklarının eksiksiz verilmesi konusunda hassasiyetlerini dile getiren iş dünyası temsilcileri, düzenleme yapılırken işverenin kaygılarının da dikkate alınmasını istiyor. Bu kapsamda Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu (TİSK) Bakanlığa bir rapor sundu.
