Doğrudan 7 milyondan fazla çalışanı, dolaylı olarak ise tüm vatandaşları ilgilendiren yeni asgari ücreti belirleme çalışmalarında süreç devam ediyor. İşçi, işveren ve hükümet temsilcilerinden oluşan Asgari Ücret Tespit Komisyonu, 2023'te geçerli olacak asgari ücreti belirleme görüşmeleri kapsamında üçüncü kez toplandı.
Asgari Ücret Tespit Komisyonu, üçüncü toplantısını Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının ev sahipliğinde yapıldı. Komisyonda işveren heyetine Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu (TİSK) Genel Sekreteri Akansel Koç, işçi heyetine ise TÜRK-İŞ Genel Sekreteri Pevrul Kavlak başkanlık yaptı.
TÜRK-İŞ TEKLİFİNİ AÇIKLADI
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'ndaki basına kapalı toplantıda, Hazine ve Maliye ile Ticaret bakanlıkları ve Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) temsilcilerinden istenen ilave veriler görüşüldü.
Görüşme sonrası açıklama yapan Türk-İş Genel Başkanı Ergün Atalay, "Teklifimiz 9 bin lira, verirlerse imza atarız. Vermezlerse masaya oturmayız" dedi. Atalay, açıklama sonrası bakanlık binasından ayrıldı.
Tahmini zam oranı hesapları:
Mevcutta net 5.500 TL olan asgari ücret; yüzde 20 zam gelirse 6.600 lira, yüzde 30 zam gelirse 7.150 lira, yüzde 40 zam gelirse 7.700 lira, yüzde 50 zam gelirse 8.250 lira, yüzde 60 zam gelirse 8.800 lira olacak.
Peki taraflar hangi ücrette uzlaşabilir?
Masada 3 senaryo var;
İlk senaryoya göre asgari ücret, yüzde 46'lık zam yapılarak 8 bin TL olarak belirlenebilir.
İkinci senaryoda ise yüzde 50'lik zam oranıyla asgari ücretin 8 bin 250 TL olması bekleniyor.
Son senaryoda da yüzde 54'lük zamla asgari ücretin 8 bin 500 TL olarak belirlenmesi gündemde. Ancak bu rakama işveren tarafının sıcak bakmadığı belirtildi.
Gelir vergisi indirimi ve asgari ücret desteği de masada
Komisyonda işçi kesimini temsil eden TÜRK-İŞ, öncelikle pazarlığın Açlık ve Yoksulluk Sınırı Araştırmasının kasım ayına ait açlık sınırı verisi olan 7 bin 785 lira üzerinden başlamasını istiyor. Bunun yanında, refah payı ile enflasyona karşı satın alma gücünün korunmasını talep ediyor. Bu rakamsal talebin yanında, gelir vergisi dilimlerinin çalışanlar lehine düzenlenmesi ve sendikal örgütlenmenin önündeki engellerin kaldırılması da TÜRK-İŞ'in pazarlık masasına taşıdığı konular arasında bulunuyor.
İşveren kesimini temsil eden Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu (TİSK) ise asgari ücrete dair rakam paylaşmamakla birlikte, temel olarak işçilerin ve işverenlerin gözetildiği dengeli bir asgari ücretten yana tutum sergiliyor. Yeni asgari ücret rakamında, istihdamın korunmasını, yeni istihdam yaratılmasını ve işletmelerin rekabet gücünün dikkate alınmasını isteyen TİSK, asgari ücret işveren desteğinin 2023'te de sürdürülmesini talep ediyor.
Bakan Bilgin'den açıklama
Konuyla ilgili açıklama Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin'den geldi.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin, TRT Haber'e yaptığı açıklamada, Asgari Ücret Tespit Komisyonu'nun üçüncü toplantısına ilişkin, uzlaşmaya varılacağını dile getirdiğini hatırlattı.
Bakan Bilgin, şunları kaydetti;
Toplantıdan sonra uzlaşmaya varacağımızı daha önce dile getirdim. Ümit ediyorum hem işçilerimizin beklentilerini hem de işverenlerimizin ödeyebileceği bir sınırdaki bir beklentiyi gerçekleştirmiş oluruz.
Bilgin: "Salı günü uzlaşmaya varacağız"
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin hafta sonu yaptığı açıklamada asgari ücret için Salı gününü işaret ederek "Salı günü uzlaşmaya varacağız" ifadesini kullanmıştı.
Bilgin “Salı günü asgari ücretin müzakeresinde uzlaşmaya varacağız” diyen Bilgin, “Emekçilerimizin beklediği, işverenlerimizin de ödeyebileceği bir ücret seviyesinde uzlaşma sağlayacağız” ifadelerini kullanmıştı.
Öte yandan Asgari Ücret Tespit Komisyonu'nda işçi heyetine başkanlık yapan Türk-İş Genel Sekreteri Pevrul Kavlak da bir açıklama yaptı. Türk-İş Genel Sekreteri Kavlak ise vergi oranlarıyla ilgili değişiklik talep edeceklerini söyledi.
Türk Metal Sendikası Bursa 1 nolu şube genel kurulunda konuşan Kavlak, "Herkes asgari ücretin kaç lira olacağıyla ilgili" dedi, komisyonda ücret kadar önem verdikleri bir konunun da vergi düzenlemesi olduğuna çekti.
Kavlak, "Masada bu kez, hepimizin canını yakan vergi oranlarıyla ilgili değişiklik talep edeceğiz. Bu adaletsizliği giderin diyeceğiz" dedi.
Kavlak, asgari ücret zammı için ise "Asgari ücretin insan onuruna yaraşır bir düzeyde olması için elimizden geleni yapacağız. diye konuştu. Kavlak, işçilere, "Gerekirse sizi meydanlara çağıracağız" sözleriyle seslendi.
BAKANLIK ANKETİ: 7 BİN 845 TL
İlk toplantıda Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı yaptırdığı asgari ücret anketini taraflarla paylaşmış, ankette işçi ya da işveren olmayan çeşitli mesleklerdekilerin 2023 yılı asgari ücreti için ortak beklentisinin net 7 bin 845 lira olduğuna yer verilmişti.
UÇUYORUZ! ŞİMDİ DE AÇLIK VE YOKSULLUK SINIRI UÇTU!
Türkiye’de asgari ücret 5 bin 500 lira. Asgari ücretin yıl sonu zammıyla 7 bin 500-8 bin 500 arasına geleceği tahmin ediliyor. Ekonomik kriz derinleşirken, asgari ücretle geçinmeye çalışan milyonlarca vatandaş her geçen gün daha da zorlanıyor.
Sendikaların ve bağımsız araştırmacıların hesaplamalarındaysa açlık sınırı, asgari ücretin bir hayli üstünde.
Birleşik Metal İş Sendikası Araştırma Merkezi’nin (BİSAM) ekim araştırmasında dört kişilik bir ailenin sağlıklı ve dengeli beslenmesi için aylık yapması gereken harcama tutarı olan açlık sınırı 7 bin 552 liraya yükselmişti. Yoksulluk sınırı da 26 bin 123 lira olarak belirlenmişti.
Açlık sınırı kasımdaysa 7 bin 818 liraya, yoksulluk sınırı da 27 bin 41 liraya yükseldi.
Yetişkin bir erkeğin sağlıklı ve dengeli beslenmesi için tüketmesi gereken gıdaların aylık karşılığı 2 bin 66 lira olduğu belirtilirken, bu değerin yetişkin bir kadın için 1953, 15- 18 yaş aralığındaki bir genç için 2 bin 129, dört-altı yaş arası bir çocuk için 1405 lira olduğu kaydedildi.
ASGARİ ÜCRET NASIL BELİRLENİYOR?
Asgari ücreti, yasa gereği işçi, işveren ve hükümetten beşer temsilci olmak üzere 15 kişiden oluşan Asgari Ücret Tespit Komisyonu belirliyor. Komisyon, yeni asgari ücreti belirleme çalışmaları kapsamında teamül üzerine aralık ayında dört kez toplanıyor.
Bakanlığın belirlediği üyelerden birinin başkanlık ettiği komisyon, en az 10 üyenin katılımıyla toplanıp oy çokluğuyla karar veriyor. Oyların eşitliği halinde başkanın bulunduğu tarafın çoğunluğu sağladığı kabul ediliyor.
2'NCİ TOPLANTIDAN DA RAKAM ÇIKMADI
Milyonlarca çalışan, asgari ücretin yeni yılda kaç lira olacağını büyük bir merakla bekliyor. Görüşmelerde ikinci tur geride kaldı. Son toplantıda ekonomik veriler değerlendirildi. Asgari Ücret Tespit Komisyonu'nun ikinci görüşmesi sonrasında da bir rakam ortaya çıkmadı.
Görüşmelerde hükümet; işçi ve işveren tarafının beklenti ve taleplerini dinledi.
Şimdi sıra Asgari Ücret Tespit Komisyonu'nun üçüncü toplantısında. Asgari ücrette 3. toplantı 20 Aralık'ta yapılacak. Toplantıda yeni asgari ücretin belirlenebileceği ifade ediliyor.
15 üyeden oluşan Asgari Ücret Tespit Komisyonu'nda kararlar, oy çokluğu ile alınıyor. Geçen yıl net 2 bin 825 lira olan asgari ücret, ocak ayında yüzde 50 artırılarak 4 bin 253 liraya çıkartılmıştı. Temmuz ayındaki yüzde 30 artış ile birlikte asgari ücret kümülatif olarak 2022'de yüzde 95 artmış, net ücret 5 bin 500 lira olmuştu.
Asgari Ücret Tespit Komisyonu ikinci toplantısını Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'nın ev sahipliğinde gerçekleştirdi. Basına kapalı yapılan toplantı yaklaşık 2,5 saat sürdü. Toplantı sonrası açıklamada bulunan Türk-İş Genel Sekreteri Pevrul Kavlak, "Yeni asgari ücret için herhangi bir rakam konuşulmadı. Artık muhtemelen son toplantıda konuşulur. Bundan sonraki toplantı son mu olur onu bilemiyorum; ama yavaş yavaş rakam da konuşulmaya başlanacak. TÜİK’ten bizim istediğimiz verilerin bir kısmı geldi, bir kısmını da alacağız." ifadelerini kullandı.
TİSK Genel Sekreteri Akansel Koç ise, "Bugün gelen raporları değerlendirdik, birkaç ek bilgi istedik. Onlar da geldiğinde kamuoyu ile paylaşıp nihai karar için tekrar bir araya geleceğiz. Daha önceki yıllarda olduğu gibi asgari ücret işveren desteği de bu yıl yine masada. Talebimizi yineledik" diye konuştu.
ASGARİ ÜCRET NET 5 BİN 500 LİRA
Asgari ücret, bir işçi için aylık brüt 6 bin 471 lira, vergiler ve kesintiler düştüğünde net 5 bin 500 lira 35 kuruş olarak uygulanıyor.
Asgari ücretin işverene toplam maliyeti, bir işçi için 7 bin 603 lira 43 kuruş. Bunun 6 bin 471 lirası brüt asgari ücret, 1003 lira 1 kuruşunu sosyal güvenlik primi, 129 lira 42 kuruşunu işveren işsizlik sigorta primi oluşturuyor.
