Hakkari Yüksekova'da elektrik arızasına giden personel yolda yılanların çiftleşme ritüeline denk geldi. Bazı yılan türleri çiftleşme döneminde dişiyi izleyince sürü halinde hareket edebiliyor. İşte o görüntüler ve yılanların çiftleşmesine dair bilinmeyenler:
Hakkâri’nin Yüksekova ilçesinde elektrik arızasına giden personelin karşılaştığı yılın sürüsü, görenleri hayrete düşürüyor.
ADETA ŞOKA GİRDİK
İlçeye bağlı Büyükçiftlik bölgesine elektrik arızası için giden Vangölü Elektrik Dağıtım A.Ş. personeli İlker Arslan, Kerem Ağa Köprüsü girişinde yılan sürüsüyle karşılaştı. Adeta şoka giren Arslan, buna rağmen yılan sürüsünü cep telefonu kamerasıyla kaydetti. İlk defa yılanları sürü halinde gördüğünü dile getiren Arslan, “Elektrik arızası için Büyükçiftlik tarafına gidiyorduk. Kerem Ağa Köprüsü’nün yanına geldik, suya bakmak için arabadan indik. Köprüden aşağı bakar bakmaz sürü halinde yılan gördük, adeta şoka girdik. İç içe geçmiş yılanları cep telefonuyla kaydettik. İnan hayatımda gördüğüm en acayip durum. Çok korkutucu” dedi.
YILANLAR NASIL ÇİFTLEŞİR?
Yılanlar vücutlarını kaplayan boynuzlu tabakanın kalınlaşmasıyla pulları olan canlılardır. bununla vücutlarında olan suyun buharlaşması önlenmiş olur. Yılanlarda salgı bezleri olmadığından, derileri sürekli kuru olur. Bu nedenle büyüyebilmek için, aralıklarla deri değiştirirler. Geriye yatık dişleri besinleri tutmaya yarar. Zehirli olan türlerinde uzun oluklu ön zehirli dişler vardır. Güneş altında kalarak vücut ısılarını değiştirirler. Sonbahar geldiğinde kuytu yerlerde uyuşuk bir dönem geçirir, ilkbaharda ortaya çıkarlar. Çoğunlukla 3 metreden sonrasını görmezler. Çatallı ve uzun dilleriyle hava ve yerdeki kimyasalların kokularını alırlar. Sol akciğerleri adeta kaybolmuş haldedir. Dış kulakları olmayan yılanlar, çene ve kulakları arasındaki kemik bağlantılarıyla bulunduğu yerde topraktan gelen sarsıntıları işitirler. Bu canlı türlerinin çiftleşmesi de kendi nesillerinde genel olarak aynıdır. Ancak yılanların çiftleşmesi ve üremesi türlere göre küçükte olsa, farklılık gösterebilir.
YILANLARDA ÇİFTLEŞME VE ÜREME NASIL OLUR?
Yılan türlerinde üreme (ovipar) yani yumurtalama ve (ovovivipar) yani canlı doğurma şeklinde olur. Canlı doğurma gerçek bir doğum değildir. Bu yumurtalar dişi yılanın karnında geliştiğinden, açılır ve yavru doğar. Bu doğum gibi algılanır. Bütün yılan türlerinde iç döllenme bulunmaktadır. Dişi ve erkek yılanlar çiftleşmeden sonra, dişi yılan yumurtalarını toprağın içine yosunların çürümekte olduğu gübre ve yapraklar arasına bırakır. Bu yumurtaların 2-3 ay gelişme dönemi vardır. Daha sonra yavrular kabuğunu kırdıkları yumurtadan dışarıya çıkar. Yavrular ergine benzemektedir ve başlarıyla etrafına dönerek bakabilirler. Yılan türlerinde yavru bakımı olmaz. Boidae ailesinden olan yılanların bazılarında, dişilerin yumurtaları toprağın içine bırakmak yerine, bunlara sarılarak korumaları, vücutlarındaki kasları titreştirerek yumurtaları ısıtmaları görülebilir. Bu kanatlı canlılardaki kuluçkaya yatma gibi bir davranıştır.
Yılanlardaki üreme türlere göre biraz farklı olsa da, üreme dönemi geldiğinde erkek ve dişi yılan birbirine sarılır ve sürtünerek hızlıca hareket edip, birbirlerine kur yapmaya başlar. Bu davranış sıkça görülebilir. Birden çok erkek yılanın tek bir dişi için rekabet etmesi de oldukça yaygındır. Yılanların eş seçimi bu şekilde tamamlanınca, yılanlarda çiftleşme başlar. Bu belli aralıklarla devam eder.
Erkek yılanların üreme organları çatal biçiminde olan ve iki tarafa ayrılan bir yapıdır. Buna "hemipenis" adı verilir. Bu yapının çatallı olmasının avantajı dişiyle sarılma yönünde yani dişinin her iki taraftan döllenmesini sağlamasıdır. Bu yapı halk arasında bazen ayak olarak algılanabilir. Bu nedenle ayaklı yılan deyimi ortaya çıkmıştır.
