Akne; sivilce veya ergenlik sivilcesi olarak da tanımlanır. Özellikle yüzde, omuzlar ile sırtın üst kısmı ve dekolte bölgesinde pilosebase yapılardan zengin deri bölgesinde görülmektedir. Ergenlik döneminin en belirgin sorunlarından biri olan ve bazen ciltte kalıcı izlere neden olan bu sivilceler kişinin pskolojisini de bozabiliyor. Peki, Ergenlik sivilcesi nedir? Ergenlik sivilcesi nedenleri ve tedavisi hakkında merak edilenler için haberimize göz atmanız yeterli…
ERGENLİK SİVİLCESİ (AKNE VULGARİS) NEDİR?
Akne, genellikle ergenlerde sık olmak üzere her yaşta görülebilen, deride bulunan yağ bezlerinin ve kıl köklerinin düzgün çalışmaması sonucu, belirli vücut bölgelerinde ortaya çıkan bir inflamasyondur. En sık karşılaşılan türü genellikle ergenlik döneminde ortaya çıkan ‘akne vulgaris’tir. Akne Vulgaris, halk arasında “Ergenlik Sivilcesi” diye anılır.
Klinik olarak kendisini bu anatomik alanlarda sebore (yağlanma artışı), genişlemiş gözenekler, iltihaplı olmayan komedonlar, deride yüzeyel iltihaplı papül ve püstüller, derin iltihaplı nodül, kist ve abseler ile göstermektedir. Akne iyileşme sürecinde deride skar (iz) bırakmaktadır.
Kadın ve erkeklerde eşit sıklıkla gözlenmektedir. Erkeklerde kadınlara göre süreç daha ağır seyretmektedir. Dünya ırkları arasında fark bulunmamaktadır.
Akne hastalarının yaklaşık %60’ında akne kısa sureli ve hafif tedavilerle kontrol edilebilmesine ve kendini sınırlamasına karşın, %40’ında ileri erişkin yaş döneminde de devam edebilmektedir.
ERGENLİK SİVİLCESİNİN NEDENLERİ
Aknenin nedenleri çok tartışmalıdır. Kesin olan yanı yağ bezlerindeki büyüme ve aşırı çalışmadır. Gelişimindeki üç ana faktör; Yağ salgısında (sebum) artış, deri hücrelerinin anormal gelişmesi ve dökülerek kanalı tıkaması, yerleşik bir bakteri olan Propionibacterium Acnes’tir.
Aknede genetik faktörler etkendir. Anne, baba, abla ve ağabeyinde sivilce olanlarda, akne görülme riski fazladır. Özellikle “nodulokistik akne” olarak tanımlanan aknenin ağır formunda ailesel yatkınlık daha sık gözlenmektedir. Bazı genetik problemlerde örneğin -XYY gibi Y kromozomu fazlalığında akne daha ağır seyretmektedir.
ERGENLİK SİVİLCELERİNDE TEDAVİ
Akne tedavi edilebilen bir durumdur; ancak her sivilce aynı şekilde tedavi edilmez. Bu nedenle sivilce tedavisinin dermatolog tarafından planlanması ve izlenmesi en uygun olandır.
Hafif aknelerde cildin aşırı yağını temizleyici ve bakteri üremesini engelleyici ürün kullanılması çoğu kez yeterlidir. Ancak hekzaklorofen içeren antibakteriyel sabunların kullanımı deterjan akne denilen özel bir sivilceye neden olur. İkinci aşamada ciltteki yağ salgısını azaltan krem, jel, losyonlar kullanılır. İyileşme olmazsa, yerel antibiyotikler, ağız yoluyla antibiyotikler, doğum kontrol hapları denenebilir. En dirençli ve şiddetli akne formunda ise A Vitamini türevi kapsüller kullanılmaktadır.
Sivilcenin türüne göre; bu tedavilerin yanında, doktor tarafından uygun görülürse, belli zamanlarda siyah nokta çıkartma, kimyasal soyma işlemleri, kistlerin boşaltılması ve içlerine kortizon enjeksiyonu, izler üzerine lazer tedavileri gibi yöntemler tamamlayıcı tedavi seçenekleri olarak uygulanabilmektedir.
Ergenlik sivilceleri (akne), kesinlikle bir dermatolog kontrolünde, titiz, sabırlı ve hastayla iyi bir işbirliğiyle uzun sürede tedavi edilebilir. İyileşme süresi en az 6 aydır. İki ayın sonunda % 30-40, 6 ayın sonunda % 80-90 iyileşme beklenmelidir.
