Akdeniz Üniversitesi Ortaçağ Arkeolojisi Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi, Güzel Sanatlar Fakültesi Dekanı ve Alanya Kalesi Kazı Başkanı Prof. Dr. Osman Eravşar önderliğinde bu yıl Alanya Kalesi'nde kazı çalışmaları başladı.
Mezarlık alanı Selçuklular deöneminde çarşı olarak kullanılmış
Kazı sırasında mezarlık olan alanın, Selçuklular döneminde çarşı olarak kullanıldığı bulgularına ulaşıldı.
Yaklaşık 30 kişilik bir ekip tarafından kalede 2 ay 10 gün süreyle gerçekleştirilen kazı çalışmaları, Selçuklu Çarşısı içindeki mezarlık alanlarının taşınmasının ardından devam edecek.
Prof. Dr. Osman Eravşar, Selçuklu Sultanı Alaaddin Keykubat'ın fethettiği Alanya'nın ticaret bakımından önemli bir liman kenti haline geldiğini söyledi.
"Kanuni döneminde Alanya surlarında sağlamlaştırmalar yapılmış"
Alanya'nın tarih boyunca pek çok medeniyete ev sahipliği yaptığını anlatan Prof. Dr. Eravşar, kentsel anlamdaki en önemli gelişmenin Selçuklular döneminde olduğunu belirtti.
Osmanlı döneminde Alanya'da nasıl bir kentsel değişimin olduğu hakkında çok fazla bilgiye sahip olmadıklarını söyleyen Eravşar, burada Kanuni döneminde bir Venedik kuşatması yaşandığını, Venedik donanmasının Alanya Limanı'nın önüne kadar geldiğini, bu sırada çıkan fırtına nedeniyle kuşatmadan vazgeçildiğini bildiklerini anlattı.
Kazı çalışmaları sırasında, Kanuni döneminde Alanya surlarında sağlamlaştırmalar yapıldığını belirlediklerini anlatan Osman Eravşar, "O esnada da Alanya Kalesi Yarımadası'nda bir cami (Süleymaniye Camii) inşa ediliyor. Aslında bu cami Selçuklu mescidi üzerine inşa edildi ve Selçuklu dönemi mescidinin mimari parçaları kullanılmış" dedi.
"Kazı çalışmaları ve araştırmalarda bir mezar kitabesi tespit ettik"
Selçuklular döneminde yapılan mescit ile kalede bir çarşı sisteminin geliştirildiğini düşündüklerini belirten Eravşar, çarşıdaki yenileme hareketlerinin ise Osmanlı döneminde yapıldığı düşüncesine sahip olduklarını vurguladı.
Çarşının 16. yüzyıla tarihlendirilmesine rağmen bugüne kadar burada bir arkeolojik kazı çalışması yapılmadığına dikkat çeken Prof. Dr. Eravşar, "Yaptığımız kazı çalışmaları ve araştırmalarda bir mezar kitabesi tespit ettik. Bu kitabedeki tarih, hicri 1087 yılını veriyor. Bu da 1676 tarihine tekabül ediyor. Yani buradan çıkaracağımız sonuç şu, Kanuni dönemi 16. yüzyılın 3. çeyreği düşünülecek olursa bir 70-80 yıllık süreç içerisinde burada bir tahribat olmuş. Bir felaket veya bir başka nedenden dolayı çarşının mezarlık olarak kullanılmaya başlandığını düşünüyoruz" diye konuştu.
"Selçuklu'dan günümüze ulaşan tek çarşı"
Arkeolojik araştırmalarda çarşının mimari formuna bakıldığında, uzun bir dar sokak ve bunu doğu-batı doğrultusunda kesen dikey ikinci bir sokaktan oluştuğunu anlatan Eravşar, sözlerine şöyle devam etti:
"O alana baktığımızda şunu gördük, Selçuklu'dan gelen veriler var. Başlangıçta söylediğimiz hipotezden uzaklaşmadık. Burası Selçuklu dönemine kadar giden bir çarşı. Bu açıdan çok önemli çünkü Anadolu'da Selçuklu döneminden günümüze ulaşan bir çarşı bulunmuyor. Arkeolojik araştırmalar bunu ispatlarsa Alanya'nın bu çarşısı, Selçuklu'dan günümüze kadar gelen Anadolu'daki tek çarşı olacak. Bu açıdan çok önemli."
Kazı sırasında, buradaki hayatın çok daha eskiye gittiğine dair veriler de elde ettiklerini belirten Prof. Dr. Osman Eravşar, bölgedeki yerleşmenin milattan önce 330'da başladığını ve kesintisiz devam eden bir yerleşmenin olduğunu söyledi.
