2022 yılında hayvancılıkta kurların artmasıyla birlikte maliyetler 1’e 2, 1’e 3 artarken, süt ve karkas kesim fiyatının baskılanması üreticiyi iflas noktasına getirdi. Birçok süt ve besi çiftliği kapanırken, birçoğu da küçülmeye gitti. Bu dönemde süt fiyatları yem maliyetlerini karşılamadığı için 1 milyonun üzerinde dişi hayvan kesime giderken, Türkiye’nin süt üretiminde de hızlı bir azalma yaşanmaya başlandı.
BESİ ÇİFTLİKLERİ BOŞALDI!
Diğer yandan besilik hayvancılıkta da büyük bir kriz yaşanırken, yaşanan kriz, ülkede kesimlik hayvan bulunamayacak noktaya getirdi. Yem maliyetlerine karşılık karkas kesim fiyatlarının düşük kalması üreticiyi zarar ettirirken, bu durum besi çiftliklerinin de boşalmasına neden oldu. Gelinen noktada karkas kesim fiyatları geçtiğimiz hafta hızlı bir şekilde yükselerek 100 lira olan ortalama kesim fiyatları 120 liralara kadar çıktı. Üreticinin zarar etmemesi için yapılan maliyet hesabına göre kesim fiyatlarının en az 120 ile 125 lira arasında olması gerekirken, üreticiler aylarca kesimlik hayvanlarını 90-100 liradan kestirerek zarar etmişlerdi. Ete talebin düşük olduğu bir dönemde karkas kesim fiyatlarının yükselişe geçmesi, ülkede yeterli hayvan bulunamamasına bağlanıyor.
ESK, MAĞAZALARINA KOYACAK ET BULAMIYOR
Kesimlik hayvan sayısının azalması ve karkas kesim fiyatlarının yükselmesi, Et ve Süt Kurumunu da kesimlik hayvan bulamayacak noktaya getirdi. ESK’nın, yeterli sayıda kesimlik hayvan bulamaması, satış mağazalarında satılan et miktarını da düşürdü. Tam böyle bir dönemde ESK’nın Serbest Ticaret Anlaşması kapsamında Bosna Hersek’ten bin ton kemiksiz et ithalatı ile ilgili süreci başlatması da dikkat çekti. Alınan bilgilere göre, ESK Bosna Hersek’ten bin ton kemiksiz et ithal edecek. Söz konusu ithalat için görevlendirilen bir ekibin Bosna Hersek’e gittiği kaydediliyor.
BAKANLIĞIN SÖZLEŞMELİ BESİLİK PROJESİ BESİCİDEN TALEP GÖRMEDİ!
Öte yandan Tarım ve Orman Bakanlığının, hayvancılıkta büyük bir umut olarak ortaya koyduğu sözleşmeli besicilik projesine de besicilerden yeterli talep gelmediği ortaya çıktı. ESK, sözleşmeli besicilik projesi kapsamında bugüne kadar besicilerden sadece 3 bin 800 hayvan için başvuru alabildi. Talebin düşük kalması projenin şimdiden ölü doğmasına neden oldu.
SÜT, PEYNİR ÜRETİMİ HIZLA DÜŞÜYOR
TÜİK’in en son açıkladığı Ekim ayına ait süt ve süt ürünleri üretim verileri hayvancılıkta yaşanan felaketi gözler önüne serdi. Türkiye’nin süt üretimi Ekim ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 9,6 oranında düşerken, buna bağlı olarak yoğurt, ayran, peynir ve tereyağı üretiminde de ciddi düşüşlerin yaşanması dikkat çekti.
ET İTHALATI ÜLKE HAYVANCILIĞI İÇİN NE ANLAM İFADE EDİYOR!
Bosna Hersek’ten yapılacak kemiksiz et ithalatına, miktar olarak bakıldığında aslında Türkiye için bir anlam ifade etmiyor. İthal edilecek et miktarı sadece İstanbul’un bir günlük et ihtiyacını ancak karşılayabilir. Ancak bu ithalatın, hayvancılıkta krizin giderek derinleştiği ve ESK’nın mağazalarına koyacak et bulamadığı bir dönemde yapılıyor olması dikkat çekiyor.
İTHAL ET FİYATLARI DA YÜKSELDİ
ESK, 2022 yılında Serbest Ticaret Anlaşması kapsamında bugüne kadar Bosna Hersek’ten sadece 400 ton kemiksiz et ithal ederken, 400 ton et 7 Euro’dan ithal edilmişti. Bin ton kemiksiz etin ise 7,20 Euro’dan ithal edilmesi bekleniyor. Geçtiğimiz yıl Bosna Hersek’ten 5,10 Euro’dan et ithal edilirken, bu yıl ithal etin fiyatı Euro bazında 2,10 Euro arttığı görülüyor.
