Türk Dil Kurumu Başkanı Prof. Dr. Mustafa Sinan Kaçalin, yaptığı açıklamada, TDK Yabancı Kelimelere Karşılıklar Çalışma Grubu tarafından  vatandaşlardan gelen öneriler dikkate alınarak, bazı yabancı sözcüklere  belirlenen yeni Türkçe karşılıklar hakkında bilgi verdi.

Türkçe karşılıkları belirlerken, kelimenin kısaltılabilirliği,  kısaltığında başka bir sözcüğün anlamıyla karışıp karışmadığı, telaffuzu ve  toplumdaki yansımasına yönelik detaylı incelemeler yaptıklarını belirten Kaçalin, şöyle konuştu:

"Bizim karşılıklarımızı, 'Nasıl çatarız' diye bekleyenler de var. Bir  de 'Vakit geçiyor, bu kelime dile yerleşmeden TDK'nın karşılığını kullanalım'  diye iyi niyetle bekleyenleri de biliyoruz. TDK olarak bu konuda halkı da işin  içine dahil ediyoruz. Tabii kötü niyetliler  'Dil Kurumunun bir şey çalıştığı  yok, konuyu da bilmiyor. Ona buna soruyor, onun üstüne de yatıyor.' diye de  anlayabilirler. Öyle değil elbette. Dili sanat ve zeka olarak kimin güzel  kullandığını bilemezsiniz. Biz hizmet ediyoruz, teknik olarak. Sanatkarlık ayrı,  dil ustalığı, zeka kıvraklığı ayrı bir şey. Onun da kimde olduğunu bilemezsiniz.  Çok güzel bir karşılığı ummadığınız bir kişi verebilir. Bunu, bunun için  yapıyoruz."

"SMS" YERİNE "KISA BİLGİ"
Kaçalin, çalışmalar kapsamında, bazen yazı dilinde "kısa mesaj"  şeklinde kullanılan SMS'nin Türkçe karşılığının "kısa bilgi" veya "kısa haber" olarak belirlendiğini bildirdi.

Yabancı kökenli "doğal gaz" ve "petrol" kelimeleri için de Türkçe  karşılıklar belirlediklerini anlatan Kaçalin, şunları kaydetti:

"Doğal gaz kelimesi çok tercüme ve itici bir şey, yani doğalıyla bir  şey anlaşılmıyor. Havadaki gazlar da doğal gaz. Orada bir cehalet var. Yer gazı  anlaşılabilirlik ve anlatılabilirlik bakımından daha Türkçedir. Elbette 'Ben  istemiyorum, ben bunu kullanıyorum' denilebilir. Yani Dil Kurumuna hem sorarlar,  ondan sonra da karşı çıkarlar ya da sormazlar, söylersiniz yine karşı çıkarlar.  Özetle doğal gaz yerine 'yer gazı' daha Türkçedir. Petrolü de  Türkçeleştirebiliriz. O da eski metinlerimizde 'yer yağı' olarak geçiyordu."

"SMOOTHİE" İÇECEĞİNİN KARŞILIĞI "KARSANBAÇ"
Kaçalin, "smoothie" ismiyle kafelerin menülerinde sıklıkla rastlanan  ve özünde buzla meyve şuruplarının çekilmiş hali olan içeceğin Türkçe  karşılığının, Anadolu'da kullanılan "karsanbaç" kelimesi olarak belirlendiğini  söyledi.

İlk kez 10 sene önce bir vatandaştan duyduğu bu kelimenin bazen "kar  helvası" olarak isimlendirildiğini de ifade eden Kaçalin, TDK uzmanlarının  yaptığı çalışmalarda bu kelimeyi uygun gördüğünü kaydetti.

Kaçalin, mutfak literatürüne bir doğrama biçimi olarak yerleşen  "jülyen" için ise "şerit doğrama" karşılığının bulunduğunu bildirdi. Türkçeye  Fransızca, Arapça kelimelerin de geçtiğini ve bunun normal olduğunu vurgulayan  Kaçalin, dil çalışmalarında "Bu kelime başka bir dilden, o halde atalım"  yaklaşımının söz konusu olmadığını, "ince ince bölme" anlamı da bulunması  nedeniyle "şerit" kelimesinde karar kılındığını anlattı.

YENİ NESİL ULAŞIM ARACI "HYPERLOOP"UN ADI "HIZ KOVANI" OLDU
Kaçalin, Amerikalı girişimci Elon Musk tarafından yeni nesil ray ötesi  sistemle geliştirilmekte olan ve geleceğin ulaşım aracı gözüyle bakılan  "hyperloop" için "hız kovanı" karşılığının belirlendiğini ifade etti.

"Hyperloop" kelimesinin kendilerini çok uğraştırdığını belirten  Kaçalin, "kapsül", "boru", "yuvar" gibi tartışma ve değerlendirmelerin sonucunda  "hız kovanı" kelimesinin ağır bastığını kaydetti.

Kaçalin, perdecilikte sıklıkla kullanılan ve günlük hayatta konuşma  diline de yerleşen "store" kelimesine ise "sarma perde" karşılığını bulduklarını  söyledi. "Gölgelik", "yaylı perde" gibi isimlerin de tartışıldığını bildiren  Kaçalin, en sonunda bu isimde karar kıldıklarını dile getirdi.