Türk lirasının dolar karşısında hızla değer kaybetmesinin ardından Türkiye'de ekonomik kriz alarmları gelmeye başladı. Giyimden yiyeceğe kadar tüm eşyalar yükselmeye başlar. Bunlara ek olarak, depolama artmaya başladı. Türk mutfağının en ekonomik ürünü olan çiğ köfte ile depolama başladı görülüyor. Stoklama nedeniyle çiğ köfte fiyatı neredeyse yüzde 100 arttı.
"ERDOĞAN STOKÇULARIN ENSESİNDEYİZ"
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın, ekonomik krizi fırsat bularak stokçuluk yapanlarla ilgili "Biz bir defa yüksek faize kesinlikle inanmıyoruz. Düşük faiz politikasıyla kuru da enflasyonu da aşağı çekeceğiz ve bunu düzenleyeceğiz. Kesinlikle yüksek faizin, zengini daha zengin, fakiri daha fakir yapan bir anlayış olduğuna inanıyorum. Buna asla müsaade edemeyiz. stokçuluk yapanın tepesindeyiz" açıklamasında bulunmuştu.
Çiğ köftenin hammaddesi olan yağ ve bulgura ulaşımda sorun yaşadıklarını dile getiren Çiğ Köfte Üreticileri Derneği (ÇİĞDER) Başkanı Orhan Güzelaydın, konuya ilişkin "Stokçuluk devam ederse, çiğ köfte uygun fiyatlı yiyecek sınıfından çıkacak" dedi.
ARTIK EKONOMİK DEĞİL LÜKS
Çoğu sektör, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın gündeme getirdiği "stokçuluk" nedeniyle şikayet ediyor. Bu sektörlerden biri de çiğ köftedir. Çiğ köfte yapımında kullanılan hammaddelerden biri olan bulgur ve yağ gibi tüketici gıdalarında kullanılan stoğun Türk mutfağının simgelerinden biri olduğu iddia ediliyor. Köfte puro üreticileri, stoklanma nedeniyle fiyatların arttığını söylerken, çiğ köftenin lüks bir mal olma yolunda ilerlediğini de söylüyor.
"STOKÇULUK VAR ÇÜNKÜ ANORMAL FİYAT ARTIŞLARI YAŞANIYOR"
ÇİĞDER Başkanı Orhan Güzelaydın "Dünyada bir gıda krizi var. İç piyasada bu dünyadaki krizi fırsata çevirenler var. Bizim hammaddemiz bulgur, un, yağ. Yağ bulmakta şu an ciddi sıkıntı yaşıyoruz. Bu ürünlerin fiyatı ne yazık ki, yüzde 100 ile yüzde 200 bandında yukarı çıktı. Çiğ köftenin en büyük özelliği hem lezzetli hem pratik hem de ekonomik olması. Bu çıkan fiyatlarla beraber ürünümüz ne yazık ki, ekonomik olmaktan çıkmak üzere. Bugün hasat mevsiminde buğdayın kilosu 2 - 2.5 lira bandında alındı ne oldu da şu anda 8 liraya 10 liraya çıktı?" dedi.
Güzelaydın, "Bu buğdayı kim piyasadan çekiyor bunu araştırmak lazım" diyerek devletin bunun üzerine gitmesi gerektiğini söyledi. Güzelaydın, "Kim stokluyor bunu araştırmak gerekiyor. Stokçuluk var çünkü anormal bir fiyat artışı var. Şu an çiğ köfteler de kilosu 45 ile 60 lira arasında satılıyor. Zamları yansıtırsak neredeyse 100 liraya dayanır kilosu. Bazıları, olan mala 'yok' diyor. Parasını veriyorsun 'malı veremem, hammaddede sıkıntı var, ürünü satamam' şu an diyor. Özellikle yağ, bulgur ve unda ciddi sıkıntılarımız var. Un, bulgur ve yağın neden olmadığının araştırılmasını istiyoruz. Sezonda aldığım ürün sezon sonuna kadar aynı fiyattan satılmıyor. Zam geldiyse mesela dolara yüzde 30 zam geldi. Yüzde 30 zam tamam ama yüzde 100, yüzde 150 gerektiren nedir? Ya da bu ürün neden yok deniyor? Bu ürün nerede? Devletin bunun üzerine gitmesi lazım" ifadelerini kullandı.
200 BİN ÇALIŞANDA ZOR DURUMA GİRECEK
Güzelaydın çiğ köfte sektöründe 200 bin kişinin çalıştığını belirterek, 'ekonomik ürün' vurgusu yaparak tüketiciler arasında ev hanımları ve öğrencilerin olduğunu söyledi. Güzelaydın yaşadıkları süreci şöyle anlattı:
"Çiğ köfte sektörü Türkiye 50 bin tane satış noktasına ulaşmış bir sektör, 200 bin çalışanı olan bir sektör. Bu sektör yüzde 100 yerli ve milli bir sektör. Bulgur bizim, un bizim, buğday bizim, salça bizim, marul bizim, limon bizim direkt çiftçiyi etkileyen bir sektör. Ekonomik uygunluğu var çiğ köftenin. Öğrenciler alıyor, ev hanımları yiyor. Böyle bir ürün ekonomik ve lezzetli olma özelliği üst düzeyken artan fiyatlarla bu ürün bu özelliklerini kaybedecek. Çiğ köfte de lüks bir ürün olma yolunda ilerliyor. Bir TIR mal alamıyoruz üreticiden, yarım yarım geliyor, çeyrek çeyrek geliyor. Günlük üretimi ancak kurtaracak kadar hammaddemiz var"
"HAMMADDELERDE YÜZDE 50 İLE 100 ARASI FAHİŞ FİYAT ARTIŞI VAR"
Hammadde sorunundan dolayı mevcut fiyatlarda artış yaptıklarını ifade eden Çiğ köfte fabrika satış mağazası yetkilisi Ersin Gemicioğlu, fiyatlarda yüzde 100 fiyat artışı gerçekleştiğini söyledi Gemicioğlu şöyle konuştu:
"Mevcut fiyatlarda yüzde 33'lük bir artış yaptık. Kilo fiyatları 45 liradan 60 liraya çıktı. Bunun da sebebi hammaddeler. Hammaddelere yüzde 50, yüzde 100 arasında fahiş fiyat artışları gerçekleşti. Kar marjımız kalmadı. Bazı ürünleri şubelere zararına gönderiyoruz. Ekim'in 15'i gibi 45 liraydı. Şu an 60 lira ve nereye gideceği de belli değil. Önümüzde yine zam var gibi gözüküyor, aldığımız ürünlere istinaden zam yapıyoruz. Kar marjımız yok. Arada korunacak bir makas da kalmadı. Bizim amacımız zarar etmemek. Zam gelecek onu yansıtacağız. Şu anda dürüm 10 lira, 2 ay önce 7 liraydı."
